మత్తేభకందగర్భసీసము

సాహితీమిత్రులారా!

సీసపద్యంలో మత్తేభపద్యాన్ని, కందపద్యాన్ని

ఇమిడ్చి చెప్పడం మత్తేభకందగర్భసీసంగా

చెప్పబడింది. ఇది గర్భకవిత్వానికి చెందిన చిత్రం.

కోవూరి పట్టాభిరామశర్మకూర్చిన శ్రీమదాంధ్ర మహాభాగవతం

ఏకాదశ స్కందంలోని పద్యం ఇది గమనించండి-

అభవభీతాక్త్యపహా ధరారమణ దృ

                ప్యద్వైరిరా ణ్ణిగ్రహాద్వితీయ

త్రిభువనాధీశ్వర దివ్యకీర్తి నిలయా

                భూపుత్రికా వల్లభా పరేశ

సుకవివిద్వన్నుత శుభ్రనైజ చరితా

                కల్యాణ సంధాయకా నరేంద్ర

ప్రణవచాపారవపాటితారి హృదయా

                నాగేంద్రతల్పా శ్రయా గభీర

సురనికరవందితాంబుజ చరణ జనక

వాక్యకరణ సత్యవచన వార్ధరనిభ

మునివరసుత సుందరవేష భువననిలయ

నతపవనకులభవ ప్రణవ నాదవిదిత

(శ్రీమదాంధ్రమహాభాగవతం - 11- 1029)

దీనిలో మత్తేభం, కంద రెండు ఇమిడి ఉన్నాయి

ఎలా ఇమిడి ఉన్నాయో గమనిద్దాం-

అభవభీతాక్త్యపహా ధరారమణ దృ

                ప్యద్వైరిరా ణ్ణిగ్రహాద్వితీయ

త్రిభువనాధీశ్వర దివ్యకీర్తి నిలయా

                భూపుత్రికా వల్లభా పరేశ

సుకవివిద్వన్నుత శుభ్రనైజ చరితా

                కల్యాణ సంధాయకా నరేంద్ర

ప్రణవచాపారవపాటితారి హృదయా

                నాగేంద్రతల్పా శ్రయా గభీర

సురనికరవందితాంబుజ చరణ జనక

వాక్యకరణ సత్యవచన వార్ధరనిభ

మునివరసుత సుందరవేష భువననిలయ

నతపవనకులభవ ప్రణవ నాదవిదిత

గర్భిత మత్తేవిక్రీడిత వృత్తము -

భవభీతాక్త్యపహా ధరారమణ దృప్యద్వైరిరా ణ్ణిగ్రహా

భువనాధీశ్వర దివ్యకీర్తి నిలయాభూపుత్రికా వల్లభా 

కవివిద్వన్నుత శుభ్రనైజ చరితాకల్యాణ సంధాయకా 

నవచాపారవపాటితారి హృదయా నాగేంద్రతల్పా శ్రయా 

గర్భిత కందము-

సురనికరవందితాంబుజ చరణ జనక

వాక్యకరణ సత్యవచన వార్ధరనిభ

మునివరసుత సుందరవేష భువననిలయ

నతపవనకులభవ

సురనికరవందితాంబుజ 

చరణ జనక వాక్యకరణ సత్యవచన వా

ర్ధరనిభ మునివరసుత సుం

దరవేష భువననిలయన తపవనకులభవా