Saturday, June 26, 2021

నాలుగు భాషల్లో ఒకే అక్షర పద్యాలు

 నాలుగు భాషల్లో ఒకే అక్షర పద్యాలు




సాహితీమిత్రులారా!



ఇక్కడ మనం తెలుగు, సంస్కృతం, హిందీ, కన్నడ

భాషల్లోని ఒకే అక్షర(వ్యంజన) పద్యాలను గమనిద్దాం-

మొదట తెలుగు భాషలోని ఒకేఅక్షర పద్యం - 

అల్లంరాజు రంగశాయి కవిగారి చంపూ భారతం

పుట. 249 మొదటి పద్యం ఏకాక్షర కందపద్యం

చూడండి ఇది - అనే హల్లునుపుయోగించి

కూర్చబడినది. మ - అనే హల్లుకు ఏ స్వరమైనా

కూర్చవచ్చు అలాకూర్చినదే ఇది చూడండి-


మామా మీమో మౌమా

మామా! మిమ్మొమ్ము మామ మామా మేమా

మేమొమ్మము మీ మైమే

మేమే మమ్మోము మోము మిమ్మౌ మౌమా!


మా = చంద్రుని యొక్క, మా = శోభ,

మోము + ఔ = ముఖముగా గల,

మామా- మా = మాయొక్క, మా = మేధ,

మిమ్ము = మిమ్ములను, ఒమ్ము =-అనుకూలించును,

మామమామా = మామకు మామవైన దేవా!,

ఆము = గర్వమును, ఏమి =- ఏమియు,

ఒమ్మము = అంగీకరించము, మీమై = మీ శరీరము,

మేము ఏమే = మేము మేమే, మమ్ము,

ఓ ముము + ఓముము = కాపాడుము, కాపాడుము,

ఇమ్ము = అనుకూలము, ఔము = ఔమా + అగుము - అగుమా


రెండవది సంస్కృత భాషలోని పద్యం-

 పాదుకాసహస్రంలో వేదాంతదేశికులవారు చేసిన

ఈ ఏకాక్షరశ్లోకం చూడండి.

తతాతత్తా తితత్తేతా తాత తీతేతి తాతితుత్

తత్తత్తత్తాత తితతా తతేతాతేత తాతుతా

                                                              (పాదుకాసహస్రము - 935)

పదచ్ఛేదం - 1. తతాతత్తా 2. అతి తత్తేతా, 3. తాతతి, 4. ఇతేతితాతితుత్

                  5. తత్తత్తత్తాతతితతా, 6. ఆతతా, 7. తాతుతా 8. తాతతి

అర్థం -

తతాతత్తా తతా - తతా = విస్తృతమైన, అతత్తా = సంచరించే ధర్మం కలిగిన,

అతితత్తేతా - అతి = అతిక్రమించిన, తత్ + తా = పరబ్రహ్మ కలిగిన భావంతో,

ఇతా = కూడినట్టి, ఇతేతి తాతితుత్ - ఇత = పొందిన,

ఈతి తా = ఈతిబాధలుకల(వారి) భావాన్ని, అతి = మిక్కలి.

తుత్ = నశింపజేయునట్టి, తత్తత్తతా తతి తతా -

తత్ + తత్ = ఆయావస్తువుల యొక్క,

తత్ + తా = ఆయాధర్మం యొక్క, తతి = సముదాయంతో,

తతా = విస్తరింపబడిన, ఆ తతా = పలుదెసల వీణాది వాద్య నాదం కలిగినట్టి,

ఇతాతేతతాతుతా - ఇ = మన్మథుని యొక్క, తాత = తండ్రియైన విష్ణువుతో,

ఇత = కూడిన, తాతుతా = పాదుక, తాతతి = తండ్రిలాగా ఆచరిస్తుంది.

కన్నడ భాషలో 12వ శతాబ్దికి చెందిన నాగవర్మ "కావ్యావలోకనం"లోని 

ఏకాక్షరి ఉదాహరణ.

ಶ್ಲೋ. ನಿನ್ನಿ ನೇನಿನ್ನ ನಾನನ್ನ |

         ನಿನ್ನ ನೆನ್ನ ನನೂನನಂ||

         ನುನ್ನ ನೈನನ್ನ ನೈನೇನೇ|

         ನೆನಿನ್ನನ್ನಂ ನಿನ್ನೆ ನಾನುನಂ||

                                (ಕಾವ್ವಾವಲೋಕನಂ - 8 - 584)

పై కన్నడ శ్లోకానికి తెలుగులిపి

                  శ్లో. నిన్న నీనిన్న నానన్న

                   నిన్ననెన్న ననూననం

                   నున్న నైనన్న నైనేనే

                   నెన్నిన్నం నిన్నెనానునం


హిందీలో లేఖరాజకవి రచిత "గంగాభరణ్ "లోని ఏకాక్షరి.


गंगी गोगो गो गगे, गुंगी गो गो गुंग ।

गंगा गंगे गंग गा, गंगा गंगे गंग ।। 

పై దోహేకు తెలుగులిపి

                                         గంగీ గోగో గోగ గే, గుంగీ గోగో గుంగ

                            గంగా గంగే గంగ గా, గంగా గంగే గంగ

No comments: