Saturday, November 12, 2016

రజతోత్సవామోద విశేషమత్తయా


రజతోత్సవామోద విశేషమత్తయా




సాహితీమిత్రులారా!



వ్యపేతయమకంలోని
చతుష్టయపాద అంత యమకం
గురించి చూద్దాం-

నాలుగు పాదాలలో పాదాంతములందు
ఎడమ ఎడమగా ఒకేపదగుచ్ఛము వచ్చిన
అలాంటి దాన్ని
వ్యపేతచతుష్టపాదాంతయమకం అంటాము.
దానికి ఉదాహరణ-

తవ ప్రియా సచ్చరితాప్రమత్త యా
విభూషణం ధార్యమిహాంశుమత్తయా
రజతోత్సవామోద విశేషమ త్తయా
ప్రయోజనం నాస్తి హి కాన్తిమత్తయా
                                                                          (కావ్యాదర్శం -3-41)

(ఒక ఖండితనాయిక తనను
అనుయించడానికి వచ్చిన
నాయకునితో
పలికిన మాటలు ఇవి-
ఓయీ అప్రమత్తుడా!  నీ ప్రియురాలు
సౌశీల్యవంతురాలు.
రజతోత్సవ సంతోషవిశేషములచేత మదించిన
ఆమె చంద్రకాంత మణిభూషణమును ధరించవలెను.
నేను కాంతిని పొంది ఉండుటవల్ల
నాకేవీ ధరించవలసిన పనిలేదు.
కావున మణిభూషణములతో పనిలేదు)


తవ ప్రియా సచ్చరితాప్రమత్త యా
విభూషణం ధార్యమిహాంశుమత్తయా
రజతోత్సవామోద విశేషమ త్తయా
ప్రయోజనం నాస్తి హి కాన్తిమత్తయా

దీనిలో ప్రతిపాదాంతము నందు
మత్తయా అనే పదగుచ్ఛము కలదు
మరియు మొదటి దానికి, రెండవదానికి,
మూడవదానికి, నాలుగవదానికి
మధ్యదూరము చాలకలదు కావున
ఇది వ్యపేత చతుష్టయపాదాంత
యమకమునకు ఉదాహరణ అగుచున్నది.


No comments: