రమ్యలతా వకులై: కులై:
సాహితీమిత్రులారా!
యమకాలంకారంలో
అంత్యయమకమును
గురించి ఇక్కడ చూద్దాం.
వ్యవథిత సింధుమనీరశనై: శనై:
రమరలోకవధూజఘనై ర్ఘనై:
ఫణవతా మభితో వితతం తతం
దయిత రమ్యలతా వకులై: కులై:
(కిరార్జునీయమ్ - 5-11)
అనీ రశనై: -మొలత్రాళ్లతో, ఘనై: - దట్టమైన,
అమరలోక వధూజఘనై: - స్వర్గంలోని స్త్రీల పిరుదులతో,
శనై: - మెల్లగా, వ్యథితసింధుం - అడ్డుకోబడిననదులుగలది,
దయిత రమ్యలతా వకులై: - ప్రియము- అందము గల తీగలు పొగడలు గల్గి,
ఫణభృతాం - సర్పాల, కులై: - సమూహాలతో, అభిత: - అంతట,
తతం - మిక్కిలి, వితతం - విస్తరించినది.
ఆహిమాలయం అందమైన మొలత్రాళ్లతో కూడిన
చేవాంగనల పిరుదులతో అడ్డుకోబడిన మందగతిని
పొందిన నదులతోను, మనోహరాలైన తీగలు పొగడలు
ఆకర్షించగా చేరిన సర్పాలు అంతటా వ్యాపించి అందంగా ఉంది
మరో స్వర్గంగా భాసించిందని భావం.
వ్యవథిత సింధుమనీరశనై: శనై:
రమరలోకవధూజఘనై ర్ఘనై:
ఫణవతా మభితో వితతం తతం
దయిత రమ్యలతా వకులై: కులై:
ఇందులోనూ నాలుగుపాదాలలో యమకం ఉంది
మరియు అవ్యపేతమును. ప్రతిపాదం అంత్యంలో
అక్షరసముదాయం ఆవృతమైనందున
ఇది అంత్యయమకంగా చెప్పబడుచున్నది.
మొదటి పాదంనందు శనై:, రెండవపాదంనందు ఘనై:,
మూడవపాదంనందు తతం, నాలుగవపాదంనందు కులై :
పాదాంతములందు ఆవృత్తి పొందినవి.
No comments:
Post a Comment