నల్వుగ నల్వ సృజించె నెచ్చెలిన్
సాహితీమిత్రులారా!
శ్రీపాద కృష్ణమూర్తిగారి నైషధీయచరిత్రలో
దమయంతిని వర్ణించిన ఈ చిత్రం చూడండి-
కరములఁబెందొడల్, మొన'మ'గా నునుబిక్కలు, 'ధు' ద్వితీయమై
నెఱులు, వికంఠ్యమై పెదవి, వీగి 'ధు' 'వంద' 'ర' పైఁగ వాక్కు, బొ
ట్టిరవుగ 'మా' కు మాఱ సుతలెన్నఁబిఱుందును, నాది వోవఁగం
ధరము, మరల్పునన్ నగవు, నల్వుగ నల్వ సృజించె నెచ్చెలిన్
(నైషధీయచరిత్ర - శృంగారతరంగిణి-2-67)
కరములు - ఏనుగు తొండములు,
పెందొడల్ - పెద్దవైన తొడలు(ఊరువులు),
కరములు - పదానికి మొదట మ చేర్చిన మరకములు
మరకములు - పిక్కలు(జంఘలు),
మకరములు - పదానికి రెండవ అక్షరం ధు చేర్చిన మధుకరమలు అవుతుంది.
మధుకరములు అంటే తుమ్మెదలు, నెఱులు (వెంట్రుకలు)
వికంఠ్యము అంటే కంఠ్యాక్షరమైన క -ను తీసివేసిన - మధుర,
పెదవి(అధరము), మధురలో ధు తీసివేసిన - మర అవుతుంది.
అంద - అనే పదం ర తరువాత చేర్చిన మరంద అగును,
మరందముతో వాక్కు(మాట), బొట్టు - సున్న,
మాకు - మ వర్ణమున కై, మాఱ సుతలు - చివరి వర్ణములు,
ర,ద -లు మారగా, మందరము అవుతుంది- పర్వతము,
దానితో పిఱుందులు, ఆది వోవ - మొదటి అక్షరం పోగా,
మందరలో మం - పోగా దర అవుతుంది, దర - శంఖము,
దానితే కంఠము, మరల్పునన్ - మరలించుటచేత
దర - రద గా మారును - రద మంటే గజదంతము,
దానితో నవ్వులను - చేశాడు బ్రహ్మదేవుడు - అని పద్యార్థము.
ఇందులో కొన్నిట అక్షరములను చేర్చటం,
కొన్నిట తీసివేయటం జరుగుతున్నది.
అందువల్ల ఇది దత్తచ్యుతాక్షర చిత్రమగుచున్నది.
No comments:
Post a Comment