రెండవ చంద్రుడు మూడవ యశ్విని

రెండవ చంద్రుడు మూడవ యశ్విని

సాహితీమిత్రులారా!

ఒక పద్యంలో సంఖ్యలు వరుసగా ఉపయోగిస్తే దాన్ని
సంఖ్యా(శబ్ద)చిత్రంగా చెప్పవచ్చు. ఈ పద్యం చూడండి-
అనంతామాత్యుని భోజరాజీయం(7-245)లోనిది

చర్చింప రెండవ చంద్రుడు మూడవ
                         యశ్విని నాలవ యగ్నిదేవు
డైదవ లోకపాలాఖ్యు డారవ పాండు
                           సంతానమేడవ చక్రవర్తి
యెనిమిదవనయగు సన్మునీశుడా తొమ్మిదవ
                            యగు భోగిపతి పదియవ విరించి
పదునొకండువ చక్రపాణి పండ్రెండవ 
                             శూలి పద్మూడవ సూర్యుడనగ
దనరు గాంతిరూపమున బ్రతాపమున స
త్యమున ధర్మచరిత నాజ్ఞ శుచిని
భూరిసత్త్వమున బ్రబుద్ధత గలిమిని
భూతి దేజమునను భోజవిభుడు
                                    (భోజరాజీయము - 7-245)

భోజుడు ఎలాంటివాడో అనంతామాత్యుడు
ఈ పద్యంలో వివరించాడు

రెండవ చంద్రుడు,
మూడవ అశ్విని,
నాలుగవ అగ్నిదేవుడు,
ఐదవ లోకపాలకాఖ్యుడు,
ఆరవ పాండు సంతానము,
ఏడవ చక్రవర్తి,
ఎనిమిదవ సన్మునీశ్వరుడు,
తొమ్మిదవ భోగపతి,
పదియవ విరించి,
పదునొకొండవ చక్రపాణి,
పండ్రెండవ శూలి,
పదమూడవ సూర్యుడు

ఇవి ఏ విధంగా అంటే
కాంతిలో చంద్రుడు అయితే
భోజుడు రెండవ చంద్రుడు,
రూపంలో అశ్వనీదేవతలు(ఇద్దరు) అసమానులు
భోజుడు మూడవ అశ్విని,
ప్రతాపంలో అగ్ని(ముగ్గురు) భోజుడు నాలుగవ అగ్ని,
సత్యంలో  లోకపాలకులు(నలుగురు)
భోజుడు ఐదవ లోకపాలకుడు,
ధర్మచరిత్రలో పాండవులు(ఐదుగురు)
భోజుడు ఆరవ పాండు సంతానము,
ఆజ్ఞలో చక్రవర్తులు ఆరుగురు భోజుడు ఏడవ చక్రవర్తి,
శుచిలో సప్తర్షులు భోజుడు ఎనిమిదవ మహర్షి,
భూరి(గొప్పదైన బలంలో) సత్వంలో శేషుడు
మొదలైన ఎనిమిదిమంది నాగరాజుల
తర్వాత భోజుడు తొమ్మిదవ భోగిపతి,
వికాసంలో నవబ్పహ్మవతర్వాత పదియవ బ్రహ్మ భోజుడు,
సంపదలో పదనొకొండవ విష్ణువు భోజుడు,
ఐశ్వర్యంలో పండ్రెండవ శివుడు,
తేజంలో పదమూడవ సూర్యుడు
అంతటి గొప్పవాడని అనంతామాత్యుడు భోజుని వర్ణించాడు.


త్రేతాగ్ని - పావకుడు, పవమానుడు, శుచి

లోకపాలకులు - ఇద్రుడు, బ్రహ్మ, విష్ణువు, శివుడు

షట్చక్రవర్తులు - హరిశ్చంద్రుడు, నలుడు, పురుకుత్సుడు,
                              పురూరవుడు, సగరుడు, కార్తవీర్యార్జునుడు

సప్తర్షులు - వసిష్ఠుడు, అత్రి, గౌతముడు, కశ్యపుడు,
                    భరద్వాజుడు, జమదగ్ని, విశ్వామిత్రుడు

నవబ్రహ్మలు - మరీచి, అత్రి, భృగుడు, పులస్త్యుడు, పులహుడు,
                           క్రతువు, దక్షుడు, వసిష్ఠుడు, వామదేవుడు

దశావతారాలు - మత్స్య, కూర్మ, వరాహ, నారసింహ, వామన,
                            పరశురామ, శ్రీరామ, బలరామ, బౌద్ధ, కల్కి

ఏకాదశరుద్రులు - అజైకపాదుడు, అహిర్భుధ్న్యుడు, త్వష్ట, రుద్రుడు,
                                 హరుడు, త్య్రంబకుడు,వృషాకపి, శంభుడు, కపర్ది,
                                  మృగవ్యాధుడు, శర్వుడు

ద్వాదశాదిత్యులు-
                                 ఇంద్రుడు, ధాత, పర్జన్యుడు,
                                 త్వష్ట, పూష, అర్యముడు,
                                  భగుడు, వివస్వంతుడు, విష్ణువు,
                                  అంశుమంతుడు, వరుణుడు, మిత్రుడు