Tuesday, August 16, 2016

రామా! నుత తనుమారా!


రామా! నుత తనుమారా!


సాహితీమిత్రులారా!

పద్యంలోని పాదం మొదటినుండి చదివినా చివరనుండి చదివినా
ఒకలాగే ఉంటే దాన్ని పాదభ్రమక పద్యంు అంటారు.
ఇలాంటివి గతంలో కొన్ని తెలుసుకొని ఉన్నాము.
ఇప్పుడు మరొక పాదభ్రమకం చూద్దాం.

రామా! నుత తనుమారా!
ధీమదవనధీ! వర వర! ధీనవదమధీ!
తామసజయ! యజసమతా!
నామగతాఘ! నయతత! యనఘతాగమనా!
                (హంసవింశతి - 4-241)
రామా = ఓరామా!, తను నుత మారా = పొగడ్తకెక్కిన
శరీరసౌందర్యములో మన్మథుని వంటివాడా!,
ధీమత్ = బుద్ధిమంతులను (సాధువులను),
అవనధీ = రక్షించుటయందు బుద్ధిగలవాడా,
వరరవ = కమ్మని కంఠస్వరముగలవాడా,
ధీ = బుద్ధకి, నవ = నూతన నూతనమునగా అలవడెడి,
దమ = ఇంద్రియ నిగ్రహము, శాంతి, ధీ = నికడగా గలవాడా,
తామసజయ = తమోగుణ ప్రధానులైన రాక్షసులు మొదలైన
దుష్టులను జయించినవాడా, అజసమతా = సాక్షాత్పరబ్రహ్మసామ్యము గలవాడా,
నామ = రామ అను నిజనామము పలుకుటచేతనే, గత = పోయిన,
అఘ = (ఆ పలికినవారి)పాపములుగలవాడా
నయతత = నీతిచే నిండినవాడా,
అనఘతా గమనా = పాపరహితుడను ప్రసిద్ధిని పొందినవాడా! రామా!

No comments: