కూజితం రతికూజితమ్
సాహితీమిత్రులారా!
ఒక పడుచు కడవతో నీళ్ళు తెస్తున్నది.
ఆమె కడవను భుజముపై పెట్టుకొని తెస్తున్నపుడు
కడవలోనుండి ఒకవిధమైన శబ్దము వినవచ్చినది.
దాన్ని ఆదారిన వెళుతున్న భోజుడు విని, చూచి
ఈ విధంగా ఊహించాడు.
"ఆ కడవ(అను పురుషుడు) ఈ ఇంతి కంఠము
కౌగిలించుకొన కూజితము చేసినట్టు."
ఇదే విషయాన్ని సభకు వచ్చి
సమస్యగా ఇచ్చి కాళిదాసును పూరించమన్నాడు.
సమస్య - కూజితం రతికూజితమ్
దానికి రాజుగారి
మనసెరిగిన కాళిదాసు పూరణ-
విదగ్దే సుముఖే రక్తే నితంబోపరి సంస్థితే
కామిన్యాశ్లిష్టసుగళే కూజితం రతికూజితమ్
విదగ్దే - చక్కగా కాల్చబడినదియు (నేర్పరియు),
సుముఖే - అందమైనమూతి గలదియు (సుముఖుడును),
రక్తే - ఎర్రరంగు వచ్చిననదియు (అనురాగం కలవాడును),
నితంబోపరి సంస్థితే - నితంబములమీద ఉన్నదియు (నితంబములమీది కెక్కిన వాడును),
కామిన్యాశ్లిష్టసుగళే - కాంతచే కౌగిలింపబడిన కంఠము కలదియు (కంఠం కలవాడును)
అగు కడవయందు(పురుషునియందు) పుట్టిన ధ్వని రతికూజితమగుచున్నది - అని భావం.
No comments:
Post a Comment