పయోధరసమయః

పయోధరసమయః

సాహితీమిత్రులారా!

ప్రహేళికలలో అంతర్లాపికలు
బహిర్లాపికలు అని రెండు రకాలు
ఇచ్చి ప్రహేళికలోనే సమాధానమున్నది
అంతర్లాపిక, అలాకాక సమాధానం అందులో
లేకపోతే దాన్ని బహిర్లాపిక అంటారు
బహిర్లాపికకు ఉదాహరణ ఈ ప్రింద గమనించగలరు-

పవిత్ర మతితృప్తికృ త్కి మిహ, కిం భటామన్త్రణం,
బ్రవీతి ధరణీ ధరశ్చ, కి, మజీర్ణ సంబోధనమ్
హరిం వగతి, కో, జితో మదనవైరిణా సంయుగే-
క రోతి నను కః శిఖండికులతాండవాడ్బరమ్

ఇందులో 7 ప్రశ్నలున్నాయి.
అవి-
1. లోకమున పవిత్రము, మిక్కిలి సంతసమును గలిగించునది ఏది?
2. సిపాయిని ఏమని పిలుస్తారు?
3. పర్వత సంబోధనమెట్లు?
4. అజీర్తిని ఏమంటారు?
5. విష్ణువును ఎట్లా సంబోధిస్తారు?
6. మన్మథ విరోధి శివునిచే యుద్ధమున చంపబడిన వాడెవడు?
7. నెమళ్ళు తాండవనాట్యం చేసే సమయమేది?

ఈ ప్రశ్నలకు అన్నిటికి ఇందులో సమాధానం లేదు
మనం బయటనుండి తీసుకొని చెప్పాలి.
బాగా ఆలోచించిన తరువాత
ఈ పదంలో సమాధానం ఉన్నదని
నిర్ధారించుకొన్నాము ఆ పదం -
పయోధరసమయః

వీటన్నిటికి సమాధానం ఈ విధంగా తీసుకోవాలి
మొదట పదంలోని మొదటి చివరి
అక్షరాలను కలుపగా ఏర్పడే పదం-
పయః, తరువాత
రెండవదాన్ని  మిగిలిన పదంలోని
అక్షరాలను
రంగులలో చూపిన విధంగా తీసుకోవాలి

పయోధరసమయః
పయోధరసమయః
పయోధరసమయః
పయోధరసమయః
పయోధరసమయః

దీనిలో మొదటిది మొదటిదానికి,
రెండవది రెంవదానికి ఇలా 6 ప్రశ్నలకు
సమాధానాలు దొరుకుతాయి
7వ దానికి మొత్తం పదమంతా సమాధానమౌతుంది.

1. పవిత్ర మతితృప్తికృ త్కి మిహ?
      లోకమున పవిత్రము, మిక్కిలి సంతసమును
       గలిగించునది ఏది?
       - పయః (పాలు, నీరు)

2.  కిం భటామన్త్రణం
      సిపాయిని ఏమని పిలుస్తారు?
      - యోధ (యుద్ధభటుడా)

3. బ్రవీతి ధరణీ ధరశ్చ?
       పర్వత సంబోధనమెట్లు?
       - ధర (పర్వతమా)

4. కి మజీర్ణ సంబోధనమ్?
     అజీర్తిని ఏమంటారు?
     - రస - అని పిలుస్తారు
   
5.  హరిం వగతి కో?
      విష్ణువును ఎట్లా సంబోధిస్తారు?
      - సమ(స కూడుకొన్న, మ - లక్ష్మి, లక్ష్మితో కూడుకొన్నవాడా)

6. జితో మదనవైరిణా సంయుగేక?
      మన్మథ విరోధి శివునిచే యుద్ధమున చంపబడిన వాడెవడు?
      -మయః (మయుడను రాక్షస శిల్పి)

7. రోతి నను కః శిఖండికులతాండవాడ్బరమ్
     నెమళ్ళు తాండవనాట్యం చేసే సమయమేది?
       - పయోధర - సమయః (మేఘములు వ్యాపించిన వర్షాకాలము)