Friday, May 20, 2016

భోగాంబువాహవాహ


భోగాంబువాహవాహ


సాహితీమిత్రులారా!

నాలుక కదలకుండా చదవవీలయ్యే పద్యం శ్లోకం తెలుసుకొని ఉన్నాము.
దీన్ని అచలజిహ్వ అంటారనీ తెలుసుకొన్నాము.
మరొక ఉదాహరణ ఇక్కడ గమనిద్దాం.

ఇది "నరసభూపాలీయమ"ని పేరొందిన
"కావ్యాలంకారసంగ్రహము"(3-160)లోనిది.

భోగాంబువాహవాహవి
భాగేహాభావుకాంగభావభవమహా
భాగమహీభాగమహా
భోగావహబాహుభోగిపుంవభోగా

ఇది చదివే సమయంలో
నాలుక కదలదు
కావున
దీన్ని "అచలజిహ్వ" అంటున్నారు.

భోగాంబువాహవాహా = సుఖానుభవమున ఇంద్రుడైనవాడా,
విభాగేహా = కాంతికి స్థానమైనవాడా,
భావుకాంగభావభవ = భవ్యదేహమున మన్మథుడైనవాడా,
మహీభాగ మహాభోగావహ = భూభాగమున గొప్ప భోగములను పొందిన,
బాహు = బాహువనెడు,
భోగిపుంగవ = పాముయొక్క,
భోగా = భోగము(పడగ)కలవాడా!-
అనగా
నరసరాజు అఱచేయి పడగవలెను,
అతని బాహువులు పామువలెను ఉన్నవని - భావము.

No comments: