మురజ బంధము

మురజ బంధము

సాహితీమిత్రులారా!


మురజబంధములో అనేక రకాలున్నాయి.
మురజ బంధానికి మర్దల బంధం అనికూడ అంటారు.
ఇక్కడ శ్రీమాన్ వైద్యం వేంకటేశ్వరాచార్యుల 
సంపాదకత్వంలో వెలువడిన ఆయలూరి కందాళయార్య
విరచిత అలంకారశిరోభూషణే నందలి
శబ్దాలంకార ప్రకరణంలోనిది.

మనతామనతా నల్ప ధనతామిన తానయ
ఘనతావన తానజ్ఞ జనతావన తానయ
(ఓ ప్రభూ ఘనులు, జ్ఞానులు అయిన నత
భక్తులను రక్షించువాడా అనల్పమైన ధనాన్ని
విస్తరించు - అని భావం.)

ఈ బంధంలోని అక్షరవిన్యాస క్రమం ఇలా ఉంది-
పాదంలోని అక్షరక్రమసంఖ్య -
                                             1   2   3   4   5   6   7   8
1వ పాదం-          A   B  C   D  B  C  B  E

2వ పాదం-          F   B   C   G  B  C  B  H

3వ పాదం-          I    B   C   J   B  C  B  K

4వ పాదం-           L  B   C   M  B  C  B  N

దీనిలో మద్దె బిగింపు(నిలువు) 2,5,7 వరుసలలోనివి,
3,6 వరుసలలోని అక్షరాలు ఆవృత్తమైనాయని
గమనించగలరు.