"కవిసింహ" శ్రీ పోకూరి కాశీపత్యవధానులు

"కవిసింహ" శ్రీ పోకూరి కాశీపత్యవధానులు

సాహితీమిత్రులారా!

గుంటూరుజిల్లా, పల్నాటి తాలూకా,
బోదిలపాడు గ్రామంలో లక్ష్మాంబా
సుబ్బరాయాచార్యులకు
1892సంవత్సరంలో
పోకూరికాశీపత్యవధానులు
జన్మించారు.

కాశీపతిగారు అరవైయేళ్ళుకూడా నిండకముందే
చతుర్విధ కవితా ప్రావీణ్యం సంపాదించారు.
అచిరకాలంలోనే గద్వాల సంస్థానంలో ఆస్థానకవిగా
నియమితులైనారు. దాదాపు 60 దాకా వివిధ గ్రంథాలను
కూర్చారు. వీరు కూర్చిన గ్రంథాలలో చిత్రకవిత్వంలో
ముఖ్యమైనవి-

1. నిరోష్ఠ్య నిర్వచన శుద్ధాంధ్ర హరిశ్చంద్రోపాఖ్యానం-
   దీనిలో వచనం ఉండదు, ప,ఫ,బ,భ,మ అనే
   ఓష్ఠ్యక్షరాలు ఉండవు అలాగే అచ్చతెలుగుతో కూడిన
   హరిశ్చంద్రోపాఖ్యానము కథ కూర్చబడినవి.

2. త్రింశదర్థపద్యం-
   ఇది ఒక ఆటవెలది పద్యం దీని 30 అర్థాలున్నది
   ఆ పద్యం-
   భూరి జఠర గురుడు నీరజాంబిక భూతి
   మహితకరుడ హీనమణికలాపు
   డలఘు సద్గణేశు డగ్రగోపుడు మహా
   మర్త్య సింహుడేలు మనల నెపుడు
   దీనిలోని 30 అర్థాలు-
   1. గణపతి, 2. శివ, 3.బ్రహ్మ, 4. విష్ణు, 5. ఇంద్ర,
   6. అగ్ని, 7. యమ, 8. నిరృతి, 9. వరుణ, 10. వాయు
   11. కుబేర, 12. అష్టదిక్పాలక, 13. నవగ్రహ, 14. సూర్య,
   15. చంద్ర, 16. సముద్ర, 17. మేఘ, 18. హిమన్నగేశ్వర,
   19. ఆదిశేష, 20. గరుడ, 21. గజేంద్ర, 22. ఆంజనేయ,
   23. నందీశ్వర, 24. వీరభద్ర, 25. కుమారస్వామి,
   26. మన్మథ, 27. నారద, 28, దత్తాత్రేయ,
   29. విశ్వకర్మ, 30. వీరబ్రహ్మ- లను గూర్చిన వర్ణణన
   ఈ పద్యం కూర్చారు.

3. సిద్ధయోగి చరిత్ర-
   ఇందులో కూడ చిత్రకవిత్వం కూర్చడం జరిగింది.

4. నిష్కేవలస్వర నిర్బిందు నిష్పంచవర్గ నిర్గద్య దశాక్షరీ
   శ్రీ శౌరిశైశవలీల-
   ఇందులో అచ్చుతో మొదలయ్యే పదాలు లేకుండా,
   సున్నలు లేకుండా, క- నుండి మ - వరకు గల
   హల్లులు లేకుండా, కేవలం య,ర,ల,వ,శ,ష,స,హ,ఱ
   అనే 10 అక్షరాలను మాత్రమే ఉపయోగించి కూర్చారు.
   దీన్ని ముక్కుమూసుకొని కూడ చదువవచ్చు అందువల్ల
   దీన్ని నిరనునాశిక కావ్యంగా చెబుతారు.

5. సారంగధరీయము(త్య్రర్థికావ్యం)-
   ఇందులో ఒకే కథలో ముగ్గురి కథలు కూర్చారు.
   శివ, చంద్ర, సారంగధరుల కథలు ఇందులో
   ఉన్నాయి

ఇలా అనేక చిత్రకావ్యాలను కూర్చారు.
వీరికి గద్వాల సంస్థానాధీశులు కవిసింహ
అనే బిరుదును ఇచ్చారు. కనకాభిషేక,
గజారోహణ, గండపెండేర సత్కారాలు
పలుచోట్ల జరిగాయి. డా. సర్వేపల్లి
రాధాకృష్ణగారు ఈయనను రాష్ట్రపతి
భవన్లో సత్కారం పొందారు.

ఈయన 1974వ సంవత్సరంలో శరీరం వదిలారు.