బిందు చ్యుతకము
సాహితీమిత్రులారా!
బిందువును చ్యుతము(తొలగించుట) చేస్తే
దాన్ని బిందు చ్యుతము అంటారు
దీని ఉదాహరణగా
విక్రాల శేషాచార్యులవారి
శ్రీవేంకటేశ్వర చిత్రరత్నాకరం
పూర్వభాగంలోని ఈ పద్యం గమనిద్దాం-
బహువిధాంధః కృతోల్లాసభరుఁడవీవు
సంగత శ్రీవి నీవు యో సరసిజాక్ష
అహితులకు సంజ్యర ప్రతియాతనుడవు
అన్నిటనుఁజేయు మరులకు సున్నచ్యుతుల
ఈ పద్యం మొత్తంలో గమనిస్తే మూడు పదాల్లోనే
సున్న(బిందువు)వుంది.
ఆ పదాలు 1. అంధః 2. సంగత, 3. సంజ్వర
1. అంధః
అంధః - చక్కెర పొంగలు మొదలైన వంటకాలచేత
కృత - చేయబడిన, సంజ్వర - వేడిమిచే,
ప్రయాతనుడవు - సాటిగాగలవాడవు, అరులకు - పగవారికి, అన్నిటను
సున్న - లేమిని, చ్యుతులను - పడుటను సున్నచేయుము.
సున్నలు తీసువేసిన అర్థం-
పగవారికి పలురీతుల
అధఃకృత - నిరాకరింపబడిన, ఉల్లాసభరుడు.
2. సంగతలో బిందువు పోయిన
సగత అవుతుంది.
సగత శ్రీ - పోకతో కూడిన, శ్రీ - సంపదలు గలవాడు
3. సంజ్వర లో బిందువు పోతే - సజ్వర
సజ్వర ప్రతియాతనుడు - జ్వరముతోను, సర్వవిధములైన
తీవ్రబాధతోను కూడిన వాడు.
No comments:
Post a Comment