Saturday, January 4, 2020

హిందీలో గతిచిత్రం(పాలిన్డ్రోమ్)


హిందీలో గతిచిత్రం(పాలిన్డ్రోమ్)



సాహితీమిత్రులారా!


తెలుగులో మనం పాదభ్రమకం, పద్యభ్రమకం తెలుసుకొని ఉన్నాం.
ఇక్కడ హిందీలో పాదభ్రమకాన్ని పద్యభ్రమకాన్ని గమనిద్దాం-

मां सस मोह सजै बन बीन, नवीन बजै सह मोस समा।
मार लतानि बनावति सारि, रिसाति वनाबनि ताल रमा ॥
मानव ही रहि मोरद मोद, दमोदर मोहि रही वनमा।
माल बनी बल केसबदास, सदा बसकेल बनी बलमा ॥
మాఁ సస మోహ బన బీన, నవీన బజై  సహ మోస సమా
మార లతాని బనావతి సారి, రిసాతి వనాబని తాల రమా
మానవ హీ రహి  మోరద మోద, దమోదర మోహి రహి వనమా
మాల బనీ బల కేశబదాస, సదా బసకేల బనీ బలమా
                                                    (కేశవదాస్ కూర్చిన ఒక సవై)

దీనిలోని ప్రతి పంక్తిని చివరనుండి మొదటికి చదివినా
మొదటినుండి చదివినలాగే వస్తుంది. దీన్నే పాదభ్రమకం అంటాం.
ఈ క్రిందిది పద్యభ్రమకానికి ఉదాహరణ -

सदा सील तुम सरद के दरस हर तरह खास।
सखा हर तरह सरद के सर सम तुलसीदास॥
సదా సీల తుమ సరద కే దరస హర తరహ ఖాస
సఖా హర తరహ సరద కే సర సమ తులసీదాస

ఇది రెండు పాదాల చివరనుండి మొదటికి చదివినా మొదటినుండి
చదివినలాగే వస్తుంది దీన్నే పద్యభ్రమకం అంటాం.

చిత్రకవిత్వంలో బ- లకు భేదం ఉండదు.

అలాగే సున్నలు విసర్గలు కూడా ముందు వెనుకలుగా చదివేప్పుడు
ఒకచో రావచ్చు మరొకచో రాకపోవచ్చు.

No comments: